ڕۆلێ جڤاكی د بێڕێزیكرنێ دا
كاروان سادق
گشتگیری و پێكڤە گرێدانا جڤاكی هندەك داب و نەریتن كومەلایەتی یێن تایبەتن. زمان و زاراڤ و پەرستن دناڤ هەمی جڤاكان دا ، فرەڕەنگن، لێ داب و نەریت و پرەنسیپێن كومەلایەتی، هندە وەكهەڤ و ئێكگرتی نە ، جوداهیا زاراڤی و ئاینی ژی نەشیاینە ب ڕادەكێ مەزن گوهڕینا تێدا دروست بكەن..!! بۆ نمونە جڤاكێ كوردی سەرەرای هەبوونا ئاینێ مەسیحی و سریانی و ئیسلامی و ئێزدی و كاكەی و. …هتد. زاراڤێ سورانی و بادینی و كرمانجی و هەوارامی. …هتد. ئەڤە هەمی نەشیاینە داب و نەریتێن كومەلایەتی جودا بكەن. مالبات و خێزان و دایك و خویشك و باب و برا. …. تا خزماینیێ، جورە گرێدانەك یا دناڤ جڤاكێ كوردی دا دروستكری ، مروڤ نەشێت بێ ڕێزیێ لبەرامبەر ژنەكی بكەت ، چونكە ژ مالباتەكی یان خێزانەكی یە ، یان دێ مروڤی توشی ئارشێن مەزن كەت ، یان دێ كەسایەتیا مروڤی دناڤ وێ كومەلگەهێ دا شكێنیت. دزیكرن و بكارئیانانا ماددێن بێهوشكرنێ و شەڕكرن ئەف كریارێن دبنە ئەگەرێ تێكدانا ئێمناهیێ ، یان مروڤ ژ شەرمێن بنەمالێ دا نەشێت ئەنجام بدەت یان ژ ترسێن زوی ئاشكرا بوونێ دا، چونكە هەر كەسەك ژ مە ب ڕێكا بنەمالا خوە یێ بەرنیاسە دجڤاكی دا. ئەڤە داب و نەریتێن جڤاكێ كوردی نە ، ئەڤەیە ئەوا هەتا نوكە كومەلگەها كوردی پاراستی.
لێ ژیوارێ ئەڤرۆ و هاتنا توڕێن جڤاكی و بێ بەرپرسیارەتیا مالباتێ یێن بوینە مەترسی بۆ ژناڤبرنا وان داب و نەریتان. تەكنولوجیا و بەردەستبوونا توڕێن جڤاكی، سنورێن دونیایێ ڤەكرن و هەمی جڤاك كومڤەكرن. مالباتێ و تاكێن جڤاكی ژی ئەو بەرپرسیارەتیە یا ل سەر ملێن خو ڕاكری. بۆنمونە ، ئەگەر مروڤەك یێ بێ كەسایەتی(شخصیەت) با، مالباتێ ڕێ نە د دا كوڕ و كچێن وان نێزیكی وی مروڤی بن ، ژبەر پاراستنا كەرامەتا خوە و مالباتا خوە ، هەتا مروڤی بخوە ژی شەرم دكر خوە نێزیكی وی كەسی بكەت ، دا خەلكی و هەڤالێن وی دگەل كەسەكێ بێ ڕەوشت نەدیتبا.
ل ڤێرێ ئەز دێ هندەك پرسیارا كەم هەر ئێك ژمە بلا وان پسیارا ژ خوە بكەت و ب مەژیێ خوە بەرسڤا خوە بدەت. بۆچی ئەڤرو خەلك ب دەوات و كەیف خوەشی پێشوازیێ ل كەسێن بێ كەسایەتی ( بێ شەخصیەت ) دكەت ؟ ئەو كینە پێشوازیێ ل وان مروڤێن بێ كەسایەتی دكەن ؟ ئەرێ ئەوێن پێشوازیێ ل خەلكەكێ بێ كەسایەتی دكەن هەڤالێت منن ؟ ئەزێ چ سزای بدەمە بەر وان هەڤالێن خوە یێن پێشوازیێ ل ڤان مروڤان دكەن ؟ ئەگەر ئەز بێ دەنگ ببم تاوانا من چیە ؟