خواندنه‌كا سه‌رپێ د (نیسكێن نەكەلەك) دا
عزه‌ت يوسف
ب تنێ دوو شەڤ بەس بوون، مرۆڤ خۆ د گەڕا پەرتۆكا (گەنجینا سەربۆرا) دا بەردەتەخار و سەربۆرێن (عبدالستار عبدالحمید سپینداری) نڤێسین و بەرهەڤكرین ب تێری بخوینیت. ئەڤ پەرتۆكە 110 سەبۆڕان یان “دبێژن ” بخۆڤە دگریت.
وەكو ئەفسانە و ب ئاوایەكێ كومیدی و ژیرمەندی هاتینە گوتوبێژ كرن و نیشاندان. تژی پەند و شیرەت و سەرهاتی و گۆتنێن پڕبهانە… د كاروانێ ژیانا مرۆڤیدا سەرهلداینە. هەردەم چڤاك و چڤات پێ ب رەوش دكەڤن.
هەنە ژی ژ ئەزمانی بۆ ئەزمانی هاتینە ڤەگێڕان و ژ زمانەكی بۆ زمانەكێ دی هاتینە وەرگێران و دبیت خوێندەڤانی گەلەك جارا خاندینە و بهیستینە.
ئەگەر نێڕینا چەند سەربۆرەكێن پەرتۆكێ و رامانا وان بكەین، دێ بینین هەر سەربۆرەكێ رامانا خۆ و چیرۆكا خۆ هەیە. برایێ مەزن گۆتە برایێ بچویك هەرە بازاری نیسكێن مە بفرۆشە چونكی د نەكەلەكن، برای ژی ل بازاری گازی دكر وەرنە نیسكێن نەكەلەك، هو وەرنە نیسكێن نەكەلەك… ئینا كەسێ ژێ نەكرین، راست دبێژیت ئەگەر بۆ وان د نەكەلەك بن بۆ خەلكێ دی ژی هەر د نه كه‌له‌كن.
سەربۆرا دوو برا یا تژی هەست و سۆزە، هۆستا شوینا دیوارەكێ بلند دناڤبەرا دوو برایێن ژئێك سل و دلمای دا ئاڤا بكەت، پرەك دناڤبەرا وان دا چێكر و ب هەڤدوو شاد كرن.
هەڤالێن تەنگاڤیا دكێمن، ئەڤە ب گەلەك زار و شێوەیێن جودا هاتینە ڤەگێڕان، چ خێر د وێ خارنێ یان شیلانێ دا نینە، دەولەمه‌ندا گازی بكەن و هەژاران پشتگوهـ بهاڤێژن. چ دل ل جیهانێ دبێ خەم نینن، مرۆڤی چەند كوڤان هەبن كوڤانتر هەنە، دەمێ هەژارەكێ خەمگین ژبەر پێلاڤا خۆ یا دڕیای خه‌مگین بووی، لێ خەمێن وی ڤەڕەڤین دەمێ مرۆڤەكێ پێ بڕی دیتی.
شوینا چاكیێ هەر چاكیە، مەزن دبێژن قەنجیێ بكە و دبەر ئاڤێ دا بەردە. راستی د گۆتن و كریارادا گەلەكا گرنگە، چونكی خۆدانێ نەراستیێ و تەشقەلێ جارەكێ دێ دوركا وی یا ب دوون بیت و ل دویماهیێ هەر دێ كەڤیتێ. سەرهاتیا جلكێن جەژنێ نامەكا تژی مرۆڤاتی و دلۆڤانی و وەفاداریا هەڤالینیێ یە.
سكالایا سەیر، هەبوویە كەسەك هاتیە دادگا كرن و زیندان كرن ل داویێ بێ تاوان دەركەتیە، كەسەكێ ئەمەریكی ب سزایێ هەروهەر هاتە حوكمدان، پشتی بۆراندنا سیهـ سالێن زیندانێ دەركەت یێ بێ تاوان و بێگوننه هـ و هاتە ئازاد كرن، گۆتنێ تە چ دڤێت بۆ تە بكەین همبەری ئەو زولما مە ل تە كری؟ ئینا گۆت من چ نەڤێت ب تنێ ئەوان یاسا و رێسا نەهێلن یێن ئەڤە ب سەرێ من ئیناین، داكو چ كەسێن دی وەكی من جارەكا دی نەكەڤتە ڤێ رویپێ و حەبس و زیندانا. ل سەربۆرا خۆدان وژدانبە وانەكە مە فێر دكەت كو رەوشت ئەوە مرۆڤ كارێ خۆ دروست بكەت دەمێ نە ل بن چاڤدێریێ بیت.
هەژی یە بێژین هندەك سەربۆر تێدا هەنە ژی د كێم رامان یان دبێ رامانن وەكی: (بڕیارا كوشتنا هەمی ئافرەتان هاتەدان، سێ دز، ژنباب، ژنا دوێ.)
خالەكێ من دڤێت ل سەر راوەستیێم، هەر وەلاتیەك بەحسی دەولەتا خۆ دكەت و وەك نموونە بەرچاڤ دكەت، ئەڤە د سەرهاتیا (تەپتەپێ ژ شوتی بینە) دا هەیە، دبیت ژ هەستێ خه‌یالێ هاتبیتە چێكرن، یان ژی ژ دیاردەكا هەڤپشك و بەربه‌لاڤ، من ل گەلەك درا خواندیە شوینا ئێكێ عیراقی؛ ئیرانی، تونسی، جەزائیری، یەمەنی، كینی، ئەفغانی، مەكسیكی…هاتیە، وەسا دیارە هندە خاسلەتێن هەڤپشك دناڤبەرا گەلەك دەولەتان دا هەنە.
نڤیسەری هندەك سەربۆر ل سەر ئەزمانێ گیانەوەران ب جوانی ڤەگێراینە، وەكی: (رویڤیێ دادوەر، مێری و سلێمان پێغەمبەر، مشكێ زێر بەرداین.)
ژ سەربۆرێن زێدە بالكێش دەرزیك و مەقەس، كو مەقەس كارێ وێ قوساندن و ژئێك ڤەكرنە و دەرزیك كارێ وێ دروین گەهاندنا ئێكە، وەسا باپیری ئامۆژگاری ل نەڤیێ خۆ دكرن. زێدەباری چیرۆكا كامیرا چاڤدێریێ، كو ل جهێن دانانێ كارێ چاڤدێریێ دكەت، لێ خۆدایێ مەزن یێ ل هنداڤی سەرێ مە ل هەمی دەم و گاڤا و ل هەمی جهـ و وارا مە دبینیت.
سەربۆرن بخوینن ژێ نەبورن. ل داویێ دێ بێژین: گۆتە پیرێ تە ئاقل یان سەربۆر، پیرێ گۆت: ئەگەر سەربۆر ب سەرێ من هاتن دێ ب ئاقل ژی كەڤم. مەزنان یا گۆتی: دبێژن لێ ناپێژن. گەر بزانی و پێ نەڕابی ئەو نەزانینه، كارپێكرن پیڤانە.
