ئەدەب

ئەو یارییا دێ درێژ بیت!

د. عارف حيتۆ

ئەى خودایێ بێ شریک..

سەمیانێ تەڤ جانەوەرا و دانەرێ گۆتن و

خەبەرا

د حەوشا مەدا گولەک هەبوو، گولمەحەمەد

هەمى بوهاران گول ددان و لێ خڕڤە دبوون

عاشقێن سادە و نەبەلەد

وەلێ ژ چقێن ئەوێ گولێ تیژبوون دڕیک

بەربوونە وان دەستێن کەل و چاڤێن نیڤ زل

ئێدى نەما کەس باوەریێ ب گولان بینیت

یان ل بەندا سپیبەختێ غەیبێ بمینیت.

** *

ئەى سبەحییا ڕۆژا بوونا پێغەمبەرى

ئــەو ڕۆژا کــو عـــەرد لـــەرزى و ئاسمان

شەقبووى

من حەز دکر

دەڤێ من وەک جۆیا ئاڤێ هەر یێ خورت بیت

جلکێن من ژى، هەمى تێکدا ببنە بەریک

دەروجیران.. شەربەت و شەکرۆکا ددەن مە

و دبێژنە مە:

ل ڤێ ڕۆژێ گڕنژین داددەتن لێڤا و

مرۆڤ لێ دبیتە مێرگەکا پان و بەرین

تێدا دپەقن، ئاڤزە و کانیکێن مشت ئەڤین

من ژى ڕێ دا خەیالێ و چوومە بیستانى

فڕۆکە یێن ”غازیى“ هاتن..

شەکرۆکێن مە کرنە برین و شەربەت خوین!

** *

ئەى سترانا گەلى و نهاڵێن کوور دبڕى و

ل شەڤستانێن چوون و هاتنێ دبوویە چرا

پەیڤین ب ڕەخ ئێکڤە ژێک سلن!

ل هەمبێزا هەڤۆکێن ستوین، نەرم و شلن

ئەوێ ڕیتما خەمێن دایکا و بڕمیتا داپیران پێڤە،

هەناسەیەک ژبیرکرییە ب کوریا بایڤە

کەوێن نێچیرێ گوستیرکێن کەوگیرانن

د گوهگرانن… بێى کو سترانێ ببهیسن

ئاوازا وێ، ژ دەڤێ ئاسمانى ڤەدگرن  ئه ده ب – هۆزان

د ناڤ سندۆقێن باجانکاندا.. دبەنە عەلوێ

مینا سەربارەک گێولۆیى ژبۆ بکڕى!

وەى سەتمین!…

ئەو سترانە گورگەک بوو د قەفەسکێدا

جار ب ئاوازێڤە د لویرى و جارنا د ڕەوى!

***

ئەى زنارێ سینگ کێل و مشتى غروور

خوداڤەندێ هەڤکویفێ ”ئان“ و ”ئینلیل“ى

ل جهێ تو لێ، لێ ناحەویێتن مەلیلى

ڕێک ژ تبلێن تە ڤەدزەلیێن و دەستێن تە دبنە

سنوور

خەون بوو.. دەرگەهێ تە بهێتە قوتان

سەرکەشییەکا شێتانە بوو قەچاغچییەک

سینگێ تە ژبۆ جەلەبێ خوە بکەتە کۆتان

ئەڤجا چەوا هۆسا ڤڵبووى

کو ل سەر حەفکا ماهینەکێ… ببییە جهۆر

بەرەزیڤکێن ژ قڕیانا پشتا تە ڤەبووى

د جۆکەکا خەوارەدا ببنە عبوور!؟

***

ئەى سیڤاندەیێ تە ئەم ژ گژلۆکێ دپاراستین

ئەو لیالقێن ب تەڤە شۆربووى

دادلەقیانە سەر ئاخێ و سینگێ زەڤى یێن

کەسک کونکرن

تلیلییان.. الیالیێن دایکان متکرن

ئەوێ بێهنێ ل بەر سیبەرا شێرى ڤەددەت

هەر شێر وى دخۆت!

ئەوێ خوە ژ بەر سینگێ جەورێ ڤەددەت

هەر سینگێ وییە، ب عەردیڤە دبیتە جووت

قەدەرە کو قەبێ تۆفانێ دخوازین و

ل ڕۆژا قەومینێ دوودلین

دوودلى چ گوالن ب ڕستێڤە ناکەت

وەلێ.. هەکو گژلۆک ژ گەردێن ئاخێ تووڕە

دبیت

بێ ڕوخسەت و ژ نشکڤە دباریت

ژ نەچارى.. خوە ددەینە بەر سیڤاندەیان.

***

ئەى موختارێ بێ مۆر ناچیتە دەستاڤێ

ئەو کورسیکا ل ســەرێ ئەیوانێ ژ تە پڕ

بووى

دلێ داربەڕویەک کەڤنارە بۆ تە ڤەبووى..

چیا د ناڤدا دبیتە ڕووبار و دهەڕکیت،

چووچکێن خەریب.. تم چاڤەڕێنە ل پەڕاڤێ

لــێ ڤێــگــاڤــێ.. ئێڤەلى دێ هێــن سلاڤــێ و

تویرکێن مەزن،

ژ پەیڤێن تەییسۆک و خەندەیێن هەپارەیى

د شەوشینن سەرتیر و سەمتێن هەتاڤێ

مۆرەک شەرمین، ل بن سەنگێ و چەقچەقا

تزبى یێن قەبە

د قەرفینیت دلێن گەشبین

نێ ئەو مۆرا ب ئەنیا خەلکیڤە خلتە بیت

ب ڕوومەتترە ئەگەر نەبیت.

***

ئەى سەگڤانێ میرێ جاما ئارمانجانێ

ئەوێ چ جا گوەللیا وى ل سەمتا نیشانێ کەچ

نەبووى

چاڤێ خوە ل کێلێ بار نەکە

کێل.. ب مەوکبەکێ سەرگەردانیێڤە خەلەکە

ئەو دێ گوەللیەکێ ل تە زڤڕینیت، ئەز گولەکێ

گوەللیا وى.. دێ چڕویک بیت، گوال من ژى

بێى تە ببینم.. دێ چرمسیت

ئەم هەردوو دێ ل دەف ”دانتى“ سیچەلۆ بین!

***

ئەى هەڤاڵێ دۆست و یار

تاجدینێ دل ئاگرینێ دەست ل سەر شوورى

درەخشانا حەزێن گەش و پاڵوەرێن هار

ئاڤابوون یا نێزیک دبیت و پەڕێ ڕۆژێ،

یا بوقچکا خوە گرێددەت

پا دێ کەنگى پیێ خوە ل عەردى شدینى و

گڵۆپا سۆر.. ژ ناڤ جڤاتێ هەلینی؟!

ڤەگەڕ خوناڤە ب گیایڤە و ئەزێ بەرزە

ب دلێ تەڤە، مشەختەکێ پڕ ڕێ و ڕێبار.

***

ئەى دلبەرا سوحبەت شرین و دێم ب کەن

ڕوو حەربایا خەملدارا ب فێل و فەن

هندەک کێلیکێن ئەڤینیێ، من ب هاتنا تەڤە

چاندن

قەفتەکا پەیڤێن خەریبیێ، من ب چوونا تە

هوناندن

چوون و هاتنا تە ل دۆر چاڤێ من خۆلگەیە!

نە گونەها دلێ منە.. باوەر ژ تیشکێن چاڤان

کرین

نە شاشییا دەستێ منە.. ل دۆر بەژنا تە

بوویە بەدەن

ئەڤجا چەوا تە دلهێال یان دلددەى

خوە ل ناڤ بەخچەى زیندانکەى و من ب تنێ،

بهێلییە ل چۆلى ژار و ڕەبەن.

***

ئەى ئەو یارییا دێرینا ئەم کرین یارى

چ یاریکەر نەچوون سەر هێال دەستپێکێ

دەنگێ دادڤانى خەتمى

ئەو گوەللیا ژبۆ بەریکانێ دتەقى، د گەوریێ

ڕا ما

تاریستانە و کەسەک ئااڵى ژى نابینیت

ئەڤجا وەرن دا ئەم یارییا ب ئێکودو بکەین!

تنازان پاڤێژین بەر هەڤ، ئەو تنازێن ب

نازان پێچاى،

مینا دنیایێ کەفتنە سەر شاخێ گاى

گایەکێ جوحنى ل گۆڕەپانێ، دۆتى ژ گۆنێ

و ڤیانێ..

یێ بیرییا وان دەپا دکەت، یێن هێژ چ ل سەر

نەنڤیسى

هەکو جانەوەر تەڤ سادە و بێناڤ

هەکو خوناڤ هێشتا ڕۆندکێن قەتیسکرى و

سیدۆرى“یێ دەرگەهێ خوە ڤەنەکرى

هەکو هەیڤ و ڕۆژ وەک خویشکان دچوون

سەیرانێ

هــەکــو ســتێــر هێشتا مــۆریــک و دبژیانە

گولستانێ،

هەوێ“ پێ دکر مۆریکانێ!

ئەو گایێ حێنج ب پەنجێن خەونەکێڤە، ڕاڤ

لێ دهاتن

دەنگێ وى یێ سۆرە.. ل سەر مەحفیرکەک

پنى پنى

ژ سەرى دیارە، لێ ئەبەد ناگەهتە بنى!

هممم!؟.. من بەسە ئەڤ یاریکرنە

یارى درێژ بوو!…

گولان- ٢٠٢٤

پتر ب بینه‌

بابه‌تێن وه‌كهه‌ڤ

Back to top button