ئەدەب

پەنجەره‌

ئارام محسن

د شێلیبوونا ڤێ پەنجەرێ را ئه‌وا رویێ وێ یێ ب شوینتبل و دلوپێن هشكێن ئاڤێ و تەڤلی توزەكا شینوار ل سەر ڤەگرتین، تەماشەی ئەسمانی دكەم، ئێڤارییا ئەڤرۆ ب عەروێن رەش داپۆشی خەمگین دبینم، بێ دیاربوونا تیرۆژكێن رۆژێ ئەسمان وەكو رویێ ناڤسالچوویەكی ڤە یێ قورمچی و بێزارە. همە هما عەوران ب رامانا داستانێن مەزن ئەوێن دناڤ دارستانێن ب ترس و خەریب هاتینە بجهـ هێلان، هندەك ئاماژەیێن رەش خۆلیكینە ل بەرگوهێ من دەرباز نابن، ب ئەردی دكەڤن و هویر هویر دبن. پڕسیارێن بێ بەرسڤ و بوچوونێن مژگرتی د سەرێ من دا مینا كانیەكێ‌ یە بەردەوام د زێتن و سەرڕێژە د زێدەبوونێ دایە. ئەڤە ئەو ئێڤاریێن زەرپەتخینە ئەوێن پێدڤیبوو ئەز نەبینم، لێ من دیتن. چەند دەمەكێ درێژە لێگەریانێ ل ئەڤێ رێكێ دكەم و بێ دەستكەفت لێ دراوستم، ئەڤە نە جارا دەستپێكێ یە لێگەریانێ دكەم و نە جارا دوماهیێ یە بێ چارە دمینم.
دەمێ ئێڤارێن درێژ نێزیك دبن، هەتا رۆژا پاشتر زڤرۆكا بەختەوەریێ د دەروونێ مندا هێدی هێدی دچیتە ئاڤابوونێ، هزركرن لدویڤ هزركرنێ بتنێ بێئاقل ڤان كارێن تێگەهشتی دكەن. دێ دەركەڤمە سەر جاددێ، رەوشا من ب دیمەنێن جڤاكی و باژێری سەختر لێدهێت، دووبارە ڤەدگەڕمە وێ ژورا بوویە گرتیگەها من یا هەردەمی و بەردەوامیێ ددەمە وێ ئێڤاریا د زەربوونێ دا، كەس نزانیت ڤێ گرتیگەهێ چەند كەس یێن ژ من ستاندین. دێ ژ گرتیگەهێن خۆ یێن پەریشان دەركەڤن و بێژن “ژیان یا جوانە، ژیان یا خوشە ” ئەڤە بێ رامانترین شرۆڤەكرنن دبهیسم، نوكە د ژیانا مندا ڤالاهیێن بەختەوەریێ دزورن، پێدڤی ب مەهدەربرنێ مە بۆ ناڤ ئەوان رێكێن مروڤ تێدا دەربازدبن، لبەر ئەوان دەرگەهێن بووینە گرتیگەهێن تاوانان. چاڤپێكەفتنا من دگەل مرۆڤەك راستگو مەزنترین دەستكەفتا ژیانا منە.
خوشیێ ژ ڤەخوارنا مەی یا بەری خواندنا پەرتووكەكێ دبینم، ئەڤجا ژ وێ چەندێ جوانتر نینە ئەز لاپەرێن نەخوش ژبەر بێهوشیێ بهێلمە دناڤ رێزێن خواندنێ را و د سەڕا بازبدەم، خواندنا ب ڤی رەنگی تام یا بوو هەی. هوین ب خۆ هزر تێدا بكەن، یا بزەحمەتە مروڤ هەمی راستیان پێكڤە تاقیبكەت.
سەرداچوویمە ژ خوشی و بەختەوەریا ژیانا دەمكی، نێزیكە ب پەقم! من هەست ب ژیانێ كر دێمەكێ ب خەت و خیچ و رهـ و پرچەكا تەڤلی مویێن سپی، لبەر خودیكێ من هزردكر ب مەزنی یێ ژ دایكبوویم! چونكو نە زارۆكینی و نەسنێلەی و نە پرچا خۆ یا رەش من نەدیتیە. دبێژنە من تە ژی وەكو هەر كەسەكی ئەو قۆناخێن تەمەنی یێن بوراندین، وەك هەر هەناسەكرییەكێ‌ خودان رابووری لێ رویدانا ترۆمبێلێ دەستكاری د هەمی رابووریێ‌ تە دا یا كری. ئەز باوەر ژ ئەوان دكەم. چونكو ئەڤە خێزانەكن ب تەمەنی ئەز ژ ئەوان مەزنترم، لێ ب ڤیانێ ئەو ژ من مەزنترن، سەرباری ئاموژگاریێن وان و نۆژداری ئەز دخوازم ژیانا من ل سەر ڤێ دەستپێكێ یا بەردەوامبیت، من نەڤێت چ تشتان سەبارەت ژیانا خۆ یا راستی بزانم، هەگەر خودان رابووریەكێ جوان بام، دا بەردەوام بم د ئەوێ جوانیێ دا و تۆشی رویدانێ نەدبووم، رویدان گورانكاریا ددەتە وان مروڤێن حەزژ ژ ژیانێ دكەن دا ژ كارەساتەكا دەستگرت و لوژیكی بەرەف گوهۆرینێن ژیانەكا جوان و ژنوی ژ دایك بووی بچن. ژ لایەكێ دی ڤە بیرا من ل رۆژگار و نیڤەكا تەمەنێ من ناهێت، ئەز هندە یێ خەمگین و قورمچی ئەگەر چارەسەرببم، تۆشی چ نەخۆشیێن دی نابم، ئێكسەر دێ مرم ژبەركو ژیان دێ من ب وێ رویدانێ وێران كەت. ژ ڤێ ژیانا بێهوش پتر خوشیێ دبینم ب خواندنا پەرتوكەكا ژنوی كەفتیە بەر دەستێ خواندەڤایان و كوپەكێ قەهوا ئەمەریكانو.
دەرگەهێ ژوور هاتە قوتان و كەسەك هاتە دژورڤە، كارێز ل سەر كورسیێ رابوو و دەستێ خۆ دناڤ دەستێ باوەری دا دانا و بخێرهاتنا وی كر:

  • دلخوشبووم ب دووبارە دیتنا تە، سوپاس تو ب سلامەتی ژ وەلاتێن خەریبیا ڤەگەڕیای.
  • ئەز خوشیێ ژ سەرەدانا ڤی وەلاتی نابینم، ئەڤ باژێرە وەكی تەلهەكێ یە من ژ مرنێ نێزیك دكەت، ب تمامی وەكو گوڕستانێ چەند رۆژان ژی پشتی سەرەدانا وێ، خەمگینی ب سەر مرۆڤی دا یا زالە، هەستەكێ نەخوش و گران د روتینا مرۆڤی دا زێدە دبیت.
  • رازیبوون ب كار و كارڤەدانێن مرۆڤان، بچویكرترین خالە تۆ ل سەر ملێن مرۆڤێن ڤی باژێری بژی!
  • دا هەولاتی جوانیێ ژ باژێری ببینیت و قوربانیدانێ ژ پێخەمەت وەلاتی بدەت، پێدڤیە وەلات ژ پێنچ پیتێن خۆ مەزنتربیت!
  • ژیوار یێ بوویە ژیانەكا ب دەست دهێتە برێڤە برن، بەدبەختی كراسێ راستگۆیێ یە، دوورویاتی بوویە دەستكەفت! جێهگرێن ناڤبەرا ڤان هەردوو پەیوەندیان روبوتن ژ هەبوونەكا دەستكرد، پەیدابوون د مالبچووكەكا دەستكرد دا، وەكو بوونا دەستكردە، بێی ژانی، بێی ژێیاتی یە! ژێیاتی نە هەما ناڤكا خۆراكدانێ‌ یە، ئەو بهێزترین پەیوەندی چێكەرە، پەیوەندییەك ناهێتە دیتن، وەكو شیرێ‌ سینگێ‌ دایكێ‌ تام دكەین و بێهن دكەین، هەمبێز دكەین، تا داوی رۆژ د دەڤێ‌ مرۆڤی دا هەست ب گەرمی و شرینییا وێ‌ دهێتەكرن! ئەو سینگ مایە، لی ئەو ژێیاتی نه‌مایە، شیر ب وێ‌ چەوریێ‌ نەهێلاینە، ناڤكا ژێیاتیێ‌ ب تەفشە بەرەكی بڕینە!
    من باوەر د ژورڤە بجهـ هێلا و دەركەفتم، بەردەوام نەبووم لسەر گوهداریكرنا ئازار و گازندەیێن بووینە روتین، هاتمە ناڤ باغچەی ل سەر كورسیێ روینشتم و ئەو پەرتووكا ل سەر مێزێ من هەلگرت، ئەوا خواندنا وێ بەرەڤ دوماهیكێ ڤە چووی دا ب دوماهیك بینم، من دەستپێكر و بەردەوامی دا ڤەگێران و رویدانێن كارێكتەرەكێ مەزن یێ ژ نیشكەكێڤە هاتیە د ناڤ ئەوێ پەرتوكا نوی چاپ بووی دا، ئەوی دەستێ خۆ ب شێوەكێ بهێز و ب پالپشتیەكا مەزن ل سەر لاپەران دانا و زێدتر دەرفەت نەدا ئەز سەبارەت وی پەنابەری، چیرۆكێ بخوینم.
    لەورا من نەزانی ل دوماهیێ چارەنڤێسێ وی گەنجی گەهشتە كیڤە، بەلێ پێشبینی دكەم یێ د دەریایی دا و هەر یێ دچیت!
پتر ب بینه‌

بابه‌تێن وه‌كهه‌ڤ

Back to top button